Lunes, Oktubre 24, 2022

ANG KASAYSAYAN NG WIKANG FILIPINO (buod)

 

1897 - Saligang Batas ng Biak na Bato, wikang Tagalog ang opisyal na wika
 
1901 - Saligang Batas Bilang 74, wikang Ingles ang gagamiting wikang panturo. Ayon sa Monroe Education Survey Commission naging mahirap ang pagtuturo ng Ingles
 
1931 - Saligang Batas 577, wikang bernakular ang gagamitin bilang panturo
 
1935 - Artikulo 14, Seksyon 3 ng 1935, pagkakaroon ng wikang pambansa
 
1936 - itinatag ni Pangulong Manuel Quezon ang Surian ng Wika upang mamuno sa pag-aaral at pagpili sa wikang pambansa. Jaime de Veyra ang naging tagapangulo ng komite na nagsagawa ng pag-aaral, at napili nito ang Tagalog bilang batayan ng “Wikang Pambansa."
 
1937 - Pagpili ng wikang Pambansa
Walong rehiyon na pinagbasehan ng pagpili ng wikang pambansa:
1. Waray                6. Hiligaynon
2. Tagalog              7. Kapampangan
3. Bikolano            8. Pangasinense
4. Ilokano
5. Cebuano
 
Disyembre 30, 1937 - wikang Tagalog ang napiling wikang pambansa
-sa pagsusumikap ni Pangulong Quezon na magkaroon tayo ng wikang pagkakalilanlan, hinirang siyang “Ama ng Wikang Pambansa."
 
1940 - Sa bisa ng Batas Komonwealth Bilang 570, ipinahayag na wikang opisyal ang wikang Pambansa.
 
Hulyo 4, 1946 - Tagalog ang opisyal na wika na gagamitin sa pakikipagtransaksyon
 
1954 - Proklamasyon Bilang 12 ng 1954 ni Pangulong Ramon Magsaysay
- ang pagdiriwang ng Linggo ng wika ay mula  Marso 29-Abril 4 bilang paggunita sa kaarawan ni Francisco Balagtas
 
- Proklamasyon Bilang 1041 ni Pangulong Fidel Ramos, naging Agosto ang pagdiriwang ng buwan ng wika
 
1959 - Kautusang Blg.7 ang Wikang pambansa ay tatawaging Pilipino na ipinalabas ng Kalihim na si Jose Romero
 
1976 - Ipinatupad ni Pangulong Ferdinand Marcos na ang mga gusali ay ipapangalan sa mga Pilipino
 
1970 - Wikang Filipino bilang panturo

1973 - 1973 Konstitusyon sa Artikulo 15 Seksiyon 2 at 3, kapanahunan ni Pangulong Ferdinand Marcos
“ang Batasang Pambansa ay magsasagawa ng mga hakbang tungo sa pagpapaunlad at pormal na paggamit ng pambansang wikang Pilipino. Hangga’t hindi binabago ang batas, ang Ingles at Pilipino ang mananatiling mga wikang opisyal ng Pilipinas."
 
1974 - Bilingguwal na Edukasyon
Patakarang Bilingguwal ng 1974 - ang mga asignatura sa elementarya at sekondarya ay hinati upang ang isang pangkat ay ituro sa Filipino at ang kalahati ay sa wikang Ingles.
 
1978 - pagkakaroon ng 6 na unit sa tersyarya
 
1987 - Saligang Batas ng 1987 Artikulo Seksyon 6-7
6- Ang wikang Pambansa ay Filipino na nililinang ng dayalekto
7- Walang magiging wikang Pambansa maliban sa wikang Filipino hanggat walang sinasaad ang batas.

Walang komento: